و فی خبر أبی الربیع لا تشتر أرض السواد شیئاً إلّا من كانت له دمّة
+0 به یه ن
و ابی ربیع ریوایتینده گلیب؛ هئچ كس سواد (عراق) یئریندن آلماسین مگر او كسین كی ذیمّه‌سی اولا (جماعت ایچینده مال و پول لحاظیندان اعتیبارلی اولا) چونكی بو یئر موسلمانلار اوچون بوراخیلیب الخ.
پس بو ریوایتلر دلالت ائلیر كی خراج یئری موسلمانلارین هامیسی‌نیندیر. بو ریوایتلرین ظاهیریندن گؤروندویو كیمی اونلارین بیعی‌نین جاییز اولماماسی بللی اولدو. حتّا بو یئرلرین، یئرده‌كی اثرلره تابع كیمی‌ده بیعلری جاییز دئییل. بئله كی مبیعین بیر حیصه‌سی اولا و موشتری‌نین مولكونه داخیل اولا. بلی بو یئر ساتیجی‌یا عایید اولدوغو طرزده موشتری‌یه عایید اولار. یعنی فقط اولویّت اونون اولار و آیریسی‌نین اونا موزاحیم اولماسی جاییز اولماز. (یالنیز موزاحیمتین قارشی‌سینی آلا بیلر)
بو شراییط اوندا اولور كی یئرده تصرّوف ائتمك و او اثرلرین (آغاج، ائو و . . .) یارانماسی ایمامین ایذنی ایله اولا، حتّا اگر بو ایجازه عمومی صورتده شیعه عمومیّتی طرفیندن اولموش اولا. نئجه كی جاییر سولطان یئر وئرر و موعیّن صورتده خراج ایستر و یا شرع حاكیمی‌نین ایجازه‌سی ایله تصرّوف ائده، بو اساسدا كی موسلمانلارین ایشلرینده شرع حاكیمی‌نین ویلایتی اولا و ایمامدان ناییبلیغی اولا.
لاكین شئیخین مبسوطونون ظاهیری بودور كی هر نوع تصرّوف، بیع، آلیش-وئریش، هیبه و دگیشمه موطلق صورتده (تماماً و بوتون حاللاردا) منع اولوب. و اوندا ائو، منزیل، مسجید، سقّاخانا و مولكه تابع اولان بونلاردان باشقا زادلارین دوزلتمه‌سی دوز دئییل. بو ایشلرین بیری‌نین گؤرولدویو زمان تصرّوف باطیل اولار و اوّل هر نئجه‌ایدی ایندی‌ده ائله اولار.
و شئیخ طوسی‌نین كلامینی بونا حمل ائده بیلریك كی ایمام حاضیر ایكن (ایمامین حضور زمانی) ایذن آلماق ایمكانی یوخیدی. و احتیمالی وار بینانی حیازت و تملّوك یؤنتمی و وجهی ایله تصرّوف ائده.
بؤلوم :
یازار : صمد كامران قراملكي