و قال فی الدروس لا یجوز التصرف فی المفتوحة عنوة الا باذن الامام
شهید اوّل دروس كیتابیندا دئییر؛ مفتوحة عنوة یئرینده تصرّوف ائتمك اولماز مگر ایمامین ایجازهسیله. فرق ائلهمز بو تصروف بیع اولا و یا وقف اولا و یا بو ایكیسیندن باشقاسی اولا. بلی غیبت دؤورانیندا تصرّوف نافیذ ساییلار و شئیخ طوسی مبسوطدا موطلق دئییب كی اوندا تصرّوف نافیذ دئییل (یعنی نه حضور زمانی و نه غیبت زمانی)
ابن ادریس دئییر: «نه ایشكالی وار بیز یئرین تحجیرینی(چپرلهمهسینی)، بینامیزی و تصرّوفوموزو ساتیریق و وقف ائدیریك، یئرین اؤزونكی یوخ ».
غیبت زمانی و حضور زمانینین تفصیل ائتمهسی(آییرماسی) دروس كیتابینا نیسبت وئریلیب. پس غیبت زمانی تصرّوف جاییزدیر حتّا بیع و وقف اولموش اولسا دا. آما ایكینجیسینده (حضور زمانی) ایمامین ایجازهسی اولمادان اولماز.
هابلئه بو تفصیل وئرمك، موحقق ثانینین جامعالمقاصد كیتابینا نیسبت وئریلیب و بو ایكی نفره وئریلن نیسبتین ایشكالی وار. بلكه ظاهیر بودور كی بو ایكی نفر هامینین فتواسی ایله مووافیقدیلر. بو مسألهده كی غیبت زمانی بو یئرلرده ، تصرّوف ائتمك آثار تیكمكله اولور و یئرین نقلی اونلارین تابعیّتینده جاییز اولور. پس یئری نقل ائتمك آثارین تابعیّتینده اولور. معناسی بودور كی بو یئر، آثارین باقی اولان گونونهقدر موشترینین مولكو ساییلیر.
شهید ثانی مسالك كیتابیندا محققین قوولونون شرحینده دئییر؛ محققین بوسؤزو كی دئییر: « مفتوحةالعنوة یئرینین بیعی، هیبهسی و وقفی جاییز دئییل»، او سؤزدن منظورو بودور كی: محقق بونو دئمك ایستیر: بو ایشلر (بیع و ..) آثاردان قطع نظر ائتسك(آثاری حسابلاماساق) یئرین رقبهسینده جاییز دئییل. آما بو تصرّوفلر (بیع و ...) بینا تیكمك، آغاج اكمك، اكین اكمك و اونا تای آثارین تابعیّتینده اولورسا، جاییزلیگی اقوادیر. دئییر: بایع او یئری بو آثارلا بیرلیكده ساتارسا، یئر، تابعلیك یولو ایله مبیعه داخیل اولار. هابئلهدیر وقف و آیریلاری. و آثاردان بیر شئی قالانا قدر بو مولكیّت دوام ائدر و اوندا كی آثارین هامیسی آرادان گئتدی، موشتری و موقوفعلیه و اونلاردان سووایین حقّی، او یئردن قیریلار.(داها او یئرده حقلری قالماز)
سؤزون اصلیسی بودور و جمعده بونو دئییب و گرك اونا عمل اولا. بیتدی.
بؤلوم :
یازار : صمد كامران قراملكي