اللهم الّا ان یحمل النفع المنفی فی كلام المشهور علی النفع المعتد به بحسب حال العین
+0 به یه ن
|
|
 |
|
|
مگر بو كی مشهور سؤزده اولان منفی نفعی (لا یُجدی نفعاً) گؤزه گلیم فایدایا
(النفع المعتد به) حمل ائدك. عئینین دورومونا گؤره. (یعنی اونلار دئیَن «موقوفه
فایدا وئرمه‌سه جاییزدیر» سؤزونو بئله تعبیر ائدك: موقوفه گؤزه گلیم فایدا وئرمه‌سه
ساتماسی جاییزدیر)
ایلده یوز دینارا كیرایه وئریلن حامام ساحه‌یه چئوریلیریب، زیبیل ییغینجاغی و اونون كیمی جزئی بیر مقصد اوچون ایلده بئش اون دیرهمه كیرایه وئریلیرسه، اونا «فایدا وئرمز» آنلامی صادیقدیر. هابئله وقف اولموش كندین خرابلیغی چایلاری‌نین باتماسی و اهالیسی‌نین اؤلمه‌سیله‌دیر. آما یئرلری‌نین (اكین ساحه‌لری‌نین) فایدا وئریجی‌لیگی آرادان گئتمز. علامه‌نین تحریر كیتابیندان قئید اولان سؤز بونا شهادت وئریر كی داغیلمیش ائوین ساحه‌سی اؤلو ساییلار و فایداسی اولماز. بونا باخمایاراق كی ائوین ساحه‌سی جزئی غرضلر اوچون كیرایه وئریلیر. قئید اولان حالین، فایدا وئرمز دورومدا ساتماغینی جاییز بیلن عالیملرین سؤزونون ایطلاقینا داخیل اولماسی، ظاهیردیر. سیید مرتضی‌نین «الانتصار»ی و «الغنیه» كیتابلاریندا ایدّعا اولان ایجماع‌دا اونا شامیل اولور. لاكین بو عیبارت واسیطه‌سیله سببلندیرمكله ایكی عمومدان خاریج اولماق چتیندیر: 1. واقیفین وقف ایقتیضاسی، عئینین حبس اولماسینا، عمل ائتمگی واجیب ائدن سببلرین عمومی. 2. ایمامین (ع) «وقفین ساتماسی جاییز دئییل» سؤزونون عمومی. شئیخ طوسی‌دن سونراكی عالیملرین چوخونون حؤكمو منعی تأیید ائدیر. (ساتمانین غیر جاییزلیگینی). اونلار حؤكم ائدیبلر سینمیش و قلع اولموش نخلی ساتماق اولماز. بونا اساساً كی تاوان دوزلتمك و كؤرپویه قویماق كیمی آیری شكیلده اوندان ایستیفاده ائتمك جاییزدیر. بلكه «المختلف» كیتابی دئیَنده: «شئیخ ایله حِلّی آراسینداكی داعوا لفظیدیر. شئیخین ساتماغا ایجازه وئرمه‌سی موقوفه‌دن هئچ آیری جور منفعت گؤتورمگین مومكون اولمادیغی تقدیرده‌دیر». ظاهیر اولور: آز دا اولسا فایدالی اولسا، هامی، منعده ایتّیفاق ائدیبلر. نئجه كی میثال ووراندا خورما آغاجینی كؤرپویه قویماغی میثال وورور (اونون فایداسی البته آزدیر.) بلی، آزلیغی یوخلوق درجه‌سینه چاتسا جاییزلیگه حؤكم وئرمك اولار چونكی ایمامین (ع): «وقفین ساتماسی جاییز دئییل» سؤزو بو دورومدان باشقاسینا عاییددیر. هابئله عئینین حبسی و منفعتین بوراخیلماسی، حبسده قالماغین گؤزه گلیم منفعتی اولدوغو واخت، وفا ائدیلمه‌لیدیر. یوخسا فایداسیزلیغینا رغماً، عئینی، حبس ائدیب اوندان اوز چئویرمك، وفا ائدیلمه‌لی اولورسا بیرینجی حالدا دا (اصلاً فایداسیز اولاندا دا) ساتیلماسی منع اولمالیدیر. (حال بو كی هامی جاییزلیگینی دئییر.) سونرا، قئید اولان حؤكم خرابلیقدان باشقا عاریضه‌یه‌ده جاریدیر چونكی قئید ائتدیگیمیزده‌ده جاری ایدی. (جاری اولان حؤكملر: حبسین فایداسی یوخدور ! وقفه عمل ائتمگین ایقتیضاسی بورا شامیل دئییل! «وقفین ساتماغی جاییز دئییل !» سؤزو بورا شامیل دئییل.) | ||
بؤلوم :
یازار : صمد كامران قراملكي