مسألة: ومن اسباب خروج الملك عن كونه طلقاً كونه مرهوناً
املاكی آزادلیقدان خاریج ائدن سببلرین بیری اونون گیروو (رهینه) اولماسیدیر. مالیكین رهینهده موستقیل اولماماسینا داییر ایجماعین اولماسی ظاهیر بلكه قطعیدیر. و شئیخ طوسینین «الخلاف» كیتابیندان شیعه فیرقهسینین بو بارهده ایجماعینا و خبرلرینین اونا دلالت ائلهمهسی نقل اولوب.
هابئله اوندان باشقاسینداندا ایجماع نقل اولوب. علامهنین المختلف كیتابیندا گیروو كنیزین تزویجی بارهسینده بئله گلیب: پیغبردن (ع) مرسل اولاراق بئله روایت گلیب: «گیروو قویان و گیروو گؤتورن هر ایكیسیده تصروفدن منع اولوبلار».
آما سؤز گیروو قویانین ساتماسیندادیر. گؤرهسن بو بئیع كؤكوندن باطیلدیر؟ یوخسا ایجازهدن آسیلیدیر؟ و یا گیروو گؤتورنین حاقّینی ساقیط ائتمكدن آسیلیدیر؟ و یا بورجونو وئریب گیرووو آزادلاماقدان آسیلیدیر؟ قدیم عالیملرین بیر عیدّهسی و باشقالارینین سؤزونون ظاهیری بیرینجیسیدیر. (باطیل اولماقدیر.) آما شئیخ طوسی «النهایه» كیتابیندا و ابن حمزه «الوسیله» كیتابیندا، و موتأخیرلرین آزیندان باشقا هامیسی آسیلی اولماسینی تصریح ائدیبلر. یاخشیسیدا بودور. صحیحلیگه دلالت ائدن و تخصیص ائتمهین بیر سئری عموماتا اساساً. چونكی تصرّوفدن منع ائدن ایجماع و خبرلرین مونعقید اولان مقامی، تصرّوفده موستقیللیگین اولماماسیدیر. نئجه كی پیغمبرین سؤزونده «گیروو گؤتورن»ین «گیروو قویانا» عطف اولماسی اونا شاهیدلیك ائدیر. (گیروو گؤتورن رهینهنی ساتیرسا اونو باطیل بیلمیرسیز بلكه ایجازهدن آسیلی بیلیرسیز. گیروو قویانی عطف ائتمك بو مقامدا دا باطیل اولماماسینا دلالت ائدیر.) اوندان علاوه، یئرینده ثبوت ائدیلهجك كی گیروو گؤتورنین تصرّوفو باطیل دئییل بلكه آسیلیدیر.
حتّا اگر فرض ائتسك كی خبرلرین و ایجماعین مونعقید اولان مقامی بیرباشا تصرّوف ائتمگی باطیل بیلمكده ظاهیر اولور، بو ظهور، موتأخیرلرین او طرفه گئتمهسی تأثیرینده تؤرهنن موهوندور. (خبرلردن و ایجماعدان باطیللیگین بیلینمهسینیده قبول ائتسك بو موتأخیرلرین بو ایشتیباها طرف گئتمهلریندن نتیجهلنیب.)
بؤلوم :
یازار : صمد كامران قراملكي