و امّا ما یلزم فی مسألة من باع شیئاً ثمّ ملّكه فلا یلزم فی مسألة اجازة المرتهن
آما «بیری بیر شئیی ساتیر سونرا اونا مالیك اولور و ایجازه اولمور» مسألهسیندهكی وضعیّت و ایشكال گیروو قویانین ایجازهسینده لازیم گلمز. (بیری سوروشسا: بایاق دئدین اونا بنزیر ایندی دئییرسن اونا اوخشامیر؟؟) [جواب وئریر:] بلی گیروون پوزماسیندا (فك رهنده) همن وضعیّت لازیم گلر. ( «بیری بیر شئیی ساتا سونرا اونا مالیك اولا و سونرا ایجازه وئره» مسألهسی گیروو قویانین ایجازهسینده لازیم گلر. آما «بیری بیر شئیی ساتا سونرا اونا مالیك اولا آما ایجازه اولمایا» مسألهسی، فك رهن كیمیدیر، ایجازهیه ربطی یوخدور.)
انشاءالله بو مسألهنین آچیقلاماسی یاخیندا گلهجك.
(«بیری بیر شئیی آلا سونرا مالیك اولا آما ایجازه اولمایا» مسألهسینده كی ایشكال _آلیجینین آلدیغی آن اعتیباریله بئیع لازیم اولماز_ همن ایشكال فك رهندهده وار: فك رهن ده گیروو قویانین ساتماسینین لازیملیگینه سبب اولماز.)
ایندی سؤز بوردادیر كی گؤرهسن گیروو گؤتورنین ایجازهسی كاشیفدیر یوخسا ناقیلدیر؟ فضولی عقدینده نئجهایدی بوردا دا ائلهدیر.
فضولی عقدینده دئدیگیمیزین حاصیلی بودور: قایدایا اساساً ایجازه ناقیل اولمالیدیر. آما بعضی خبرلرین ظاهیری اونون كاشیف اولدوغوندان خبر وئریردیلر. و فضولیده كاشیف اولدوغونو قبول ائدرسك بوردا دا (گیروودا) البته گرك كاشیفلیگی قبول ائدك. چونكی [فضولی عقدینده] مالیكین ایجازهسی طلب اولانین اَن اوخشاریدیر (اشبَهیدیر) و بورداكی ایجازه یالنیز مانع رفع ائتمك نؤوعونداندیر. (فضولی عقدینده طلب اولان ایكی زاددیر: «فضولی عقد و مالیكین ایجازهسی» طلب اولونانین دئتالینا اشبَه اولان كاشیف اولورسا، مانعی رفع ائتمك اوچون اولان دا كاشیف اولار. گیروو گؤتورنین حاقّی، مانع اولوردو او دا ایمضالاییب حاقّیندان واز كئچیر.) ائله بونا گؤرهده (گیروو گؤتورنین ایجازهسینین مانع رفعی اوچون اولماسینا اساساً) فضولیده صحیح بیلمهین ایقاعاتی _مثلاً: گیروو قویان رهینه قولو آزاد ائتدیگینده گیروو گؤتورنین ایجازهسی سونرادان گلمهسی ایله_ بوردا جاییز بیلیبلر. بونونلا كی ایقاعات عالیملرین نزدینده موراعات اولونماز. یا باطیل اولار و یا صحیح.
بو مسألهدن عوذر گتیرمكله اونون اساس سببینی قول آزاد ائلهمگین ارجحیّتینده بیلسز، (دئسز كی گیروو مسألهسینه گؤره یوخ بلكه شارعین آزادلیغا اؤنم و تغلیب وئردیگینه گؤره یالنیز بو مسألهده ائلهدیر) نئجه كی محقق ثانی «الرهن» كیتابیندا رهینه قول قاتیلینین گیروو قویان طرفیندن باغیشلانماسی مسألهسینده بو ایشی گؤروب. بیر حالدا كی عتق عموماتیندان عتقین صحیحلیگینه گؤره ایستیناد ائدرلر و بونلارین او عموماتلا عوذر گتیرمهسی او ایستینادلا مونافاتلیدیر.
اوستهلیك علامه او مسألهده (رهینه قولون قتلینده) گیروو گؤتورنین ایجازهسی اولماق شرطیله باغیشلاماغی جاییز بیلیب. بونونلا كی عفو و باغیشلاماق دا ایقاع ساییلیر.
بؤلوم :
یازار : صمد كامران قراملكي