وفی الصحاح الغره الغفلة والغارّ الغافل و اغرّه ار أتاه عل غرّة منه
مشهور لوغتشوناس جناب جوهری «الصحاح» كیتابیندا یازیر: الغره، غفلت معناسیندا و الغارّ، غافیل معناسیندادیر. «أغَرَّه»، یعنی اونا خبرسیز اولاراق گلدی. «إغتَرَّ بالشیء»ده، اونونلا توولاندی معناسیندادیر. «الغرر»ده بیر شئیین اولوب اولمادیغینی بیلمهمك معناسیندادیر. پیغمبر اكرم (ص) غررلی بئیعدن نهی ائدیب و او سوداكی بالیق و سماداكی قوش كیمیدیر و نهایتده بویورور: تغریر یعنی بو كی اینسان بیلمهدن اؤزونو غرر (تهلوكه) معرضینده قویسون. بیتدی.
فیروز آبادینیندا قاموسدا یازدیغینین خولاصهسی بئلهدیر: «غَرَّه غراً وغروراً وغِرَّة» [سونونجو] مغرور و غریر معناسیندادیر. میثال اوچون: امیر اونو توولادی و اونو باطیل اوچون طاماحلاندیردی. و نهایت دئییر: - «غَرَرَ بِنفسهِ تغریراَ وتغرة» یعنی اؤزونو تهلوكه معرضینده قویدو. [غرر كلمهسینه گلینجه] «غَرَر» كلمهسینی حركهلی اوخو. نهایت دئییر: «غارّ» غافیل معناسیندا، «اغترّ» غافیل اولدو معناسیندا، و «غِرّة» ده ایسمدیر. بیتدی.
ابن اثیر النهایه كیتابیندا «الغِرّه» كلمهسینی غفلت معناسیندا بیلیب اوندان نهی ائدندن سونرا دئییر: ظاهیری موشترینی توولایان و باطیلی مجهول اولان شئی. (تدلیس معناسیندا و شئیخ نهایتاً بو معنانی قبول ادهجك.)
ازهری دئییر: غررلی بئیع تعهّود و آرخایینلیق اولمایان شئیدیر. ایكی طرفی اونون كؤكوندن خبرسیز اولان بئیعلر اونا داخیلدیر. اونون هر هانسی بیر شئیینه جاهیل اولدوقلاری وضعیّتلرده. غررلی بئیع تكراراً روایتلرده گلیب و نهی اولوب. حدیثلرین بیری «مُطَرِّف»دن نقل اولان روایتدیر كی دئییر: منیم یالنیز بیر جانیم وار و اونو غرره آتماقدان چكینیرم یعنی اونو آرخایین اولمادیغیما طرف حمل ائتمهرم. ائله بونا گؤره شیطان «غَرور» آدلانیب. چونكی اینسانی آرخاسیندا سئومهدیگی شئیلر اولان سئودیكلرینه طرف یؤنلدر. نهایهنین سؤزو بیتدی.
«الأساس»، «المِصباح»، «المَغرب»، «الجُمَل» و «المَجمع» كیتابلاریندا غرری [خطر، یعنی] بیر شئیدن جاهیل اولماق معناسیندا ایضاح ائدیبلر. بو كیتابلاری اوچونده («المغرب»، «الجُمَل» و «المجمع»ده) سوداكی بالیق و سماداكی قوشو ساتماغی میثال ووروبلار. التذكره كیتابیندا یازیب: لوغتشوناسلار غرری بو ایكی موریدده (سوداكی بالیقلار و سماداكی قوشلار) ایضاح ائدیبلر. [شئیخ انصاری دئییر:] علامهنین توضیحدن منظورو میثالدیر. ظاهیر اولدوغو كیمی نهایهده قئید اولانلا بونون مونافاتی یوخدور. دوشون. (اولا بیلر بیری دئسین نهایهده قئید اولان مسأله بونونلا مونافاتی وار. آخی اوردا دئییر: ظاهیر موشترینی توولور و باطین مجهولدور. آما تسلیمدن صؤحبت گئتمیر. لاكین بوردا مجهول اولان مسأله تسلیم ائتمكدیر و توولاماق یوخدور. شئیخ انصار دئییر: یوخ، ائله ایتّیفاقاً بوردا دا توولاماق وار. ساتیجی موشترییه دئییر: پولو وئر توتوب سنه وئرهرم و ساییر. موشتریده بیر شئیلری حسابلاییب توولانیب آلیر.)
بؤلوم :
یازار : صمد كامران قراملكي