تسلیم گوجو اوچون ایستیدلال اولان دلیللردن بیری‌ده بودور: عقد، هر ایكی موبایعه اولونان عَوَضین قارشی طرفه تسلیم اولونماسی‌نین واجیبلیگی ایله لازیم اولار. نتیجه‌ده تسلیم گوجونون اولماسی واجیبدیر چونكی آللاهین ایمكانسیز بیر شئیه امر ائتمه‌سی محالدیر.

بو ایستدیلالین ضعیفلیگینه بئله دلیل گتیریبلر:

عقدین لازیم اولماسیندا تسلیمین موطلق اولاراق واجیب اولماسی (گوجون چاتیر و یا یوخ) نظرده توتولورسا، بیز مولازیمه‌نی قبول ائتمه‌ییب ردّ ائدیریك. آما اونون واجیبلیگی موطلق اولاراق نظرده توتولورسا نتیجه‌ده گوجون چاتماسینا مشروط اولماسی ایله مونافاتی یوخدور. عقددن سونرا عاجیزلیك عاریض اولدوغو وضعیّتلر كیمی.

بو ضعیفلتمگه‌ده اعتیراض اولوب: سن دئییرسن تسلیم، گوج چاتماغا موقیّددیر بیزیم شكّیمیز واردیر كی موقیّددیر یا یوخ. اصل اونون موقیّد اولمادیغیدیر. یعنی موطلق اولاراق واجیبدیر.

سونرا بو اعتیراض دفع اولور: بئیعین بو شرطه موقیّد اولمادیغی‌نین اصل اولماسی اونونلا تعاروضو وار.

[شئیخ انصاری دئییر:] هم اعتیراضلاری و هم موعاریضه‌لری ایشكاللیدیر. بیل گینن. (اعتیراضین ایشكالی: ایطلاقینا ال آتماغا لفظی دلیل لازیمدیر. واجیبلیگین موقیّد اولمادیغی (موطلق اولدوغو) او یئرلرده‌دیر كی بو واجیبلیك لفظ ایله ثبوت ائدیله. مثلاً دئیه: «عقدده تسلیم واجیبدیر». آما بوردا دئییب: «عقدین لازیم اولماسی اوچون تسلیم واجیبدیر». یعنی تسلیم اولمایینجا عقد صحیح اولدوغو حالدا آما هله لازیم اولماییر. موعاریضه ایشكالی: بونلارین موعاریضه‌سی یوخدور بلكه اصللرین بیری او بیرینه موقدّمدیر. بیری حؤكمدور كی«بیلمیرم بو وجوب موقیّدیر یا یوخ؟» بیری‌ده موضوع یعنی «بئیع»دیر. اوّل بیر بئیع گلر، آرخاسینجا تسلیم واجیبلیگی گلر. نتیجه‌ده ایكی اصلیمیز وار: بیری موضوعدا بیری حؤكمده. هر یئرده بئله اولورسا موضوعداكی اصل حؤكمده‌كی اصله حاكیمدیر. مثلاً بیر نفر بیر ائوین اوچ دانگینا شریكدیر. موشتری‌یه دئییر: «بعتُك نصف الدار» یعنی «ائوین یاریسینی سنه ساتدیم!» بو سؤزده بیر «بعتُ»نون ظهورو وار یعنی اؤز سهمیمی ساتدیم. بیر ده «نصف»ین ظهورو وار یعنی ائوین یاریسینی ساتدی. یاری اؤز سهمیم و یاری شریكیمین سهمی. «نصف» موضوع اولدوغو اوچون اونون ظهورورنو موقدّم ساییریق.)

تسلیم گوجو اوچون ایستیدلال اولان دلیللردن بیری‌ده بودور: بئیعین مقصدی ایكی طرفین الده ائتدیكلریندن فایدالانمالاریدیر. بو دا تسلیمسیز ایمكانی یوخدور.

بو دلیلین‌ده ایشكالی وار: موطلق فایدالانماق تسلیمدن آسیلی دئییل. بلكه منع ائدریك بونو كی: اوندا مقصد یالنیز تسلیمدن سونراكی فایدالانماقدیر. نه خئیر بئیعدن مقصد موطلق اولاراق فایدالانماقدیر. (مثلاً قاچاق قولو آللاه یولوندا آزاد ائتمك مومكوندور.)

تسلیم گوجو اوچون ایستیدلال اولان دلیللردن بیری‌ده بودور: ال چاتمایان بیر شئیه پول وئرمك عاغیلسیزلیق ساییلار و منع اولونموشدور. او ثمنی یئمك‌ده مالی باطیل قارشیلیغیندا یئمكدیر.

اونون‌دا ایشكالی وار: الده ائدیلمك احتیمالی اولان كولّی میقداردا مال اوچون آز پول وئرمك عاغیلسیزلیق ساییلماز بلكه عَوَضین الده ائدیلمه‌مك احتیمالینا دایانیب اوندان واز كئچمك، عاغیلسیزلیق ساییلار. بیل گینن. (یعنی بو وئردیگیم جاواب بو دلیله دایانیر. یوخسا مطلبین اؤزو دوز دئییل. چونكی غرردن نهی اولماق اینسانی عقل اوزو ایله دئییل كی بونلارا دایاناق. بو بیر شرعی حؤكمدور و اونا بویون اگمه‌لی‌ییك.)