مسأله: مبیعین میقدارینی بیلمك‌ده ثمن كیمی شرط و لازیمیدر. «تذكره»دن نقل اولان كیمی بو مسأله‌ده ایجماع وار. «الغنیه»ده مجهول مبیعه عقدین اوخونماسینی ایختیلافسیز اولاراق باطیل بیلیب.

شئیخ طوسی «الخلاف» كیتابیندا دئییب: قابلا ساتیلان شئیی گؤز قاباغیندا گؤروشسه‌ده اؤلچولمه‌میش (جزاف) ساتماق اولماز. بونا ایجماع وار.

ابن ادریس «السرائر» كیتابیندا دئییب: «وزنله ساتیلان شئیی قابلا ساتماق اولماز. بوندا ایختیلاف یوخدور».

[شئیخ انصاری دئییر:] بو فتوالارین سببی و اساسی اوّللر قئید اولان پیغمبرین (ص) غررلی بئیدن نهی ائدن مشهور نَبَوی حدیثیدیر. [او حدیث وجود، حصول، كمیّت و كئیفیّت باره‌سینده دلالت ائدیر و] قاب ایله وزن (كمیّت و میقدار) باره‌سینده‌ده اؤزل روایتلر وار. اونلاردان «الحلبی» نین صحیحه روایتیدیر. روایت بئله‌دیر: [ابی عبدالله ایمام صادقه (ع) دئدیم:] «بیر كیشی آیری كیشدن بللی قاب اؤلچوسو ایله بیر توربا طعام آلدی. سونرا مال صاحیبی موشتری‌یه دئدی: بو آیری توربانی‌دا اؤلچمه‌میش، همن قیمته مندن آل، اوندا اولان‌دا آلدیغین او بیریسینده اولدوغو قدردیر». ایمام بویوردو: «لا یصلح إلا بكیل». قال: «وما كان من طعام سمیت فیه كیلا، فإنه لا یصلح مجازفة، هذا مما یكره من بیع الطعام» یعنی: «قابلا اؤلچولمه‌میش صلاح دئییل». ایمام بویوردو: «قابلا ساتیلان طعام جزاف ساتیلاماز. طعام بئیعینده جزاف ساتیلما صحیح دئییل». جناب صدوق «الفقیه» كیتابیندا بو سؤزو «لا یصح بیعه مجازفة» یازیب.

مسألة [ من شروط العوضین: العلم بقدر المثمن ]

 العلم بقدر المثمن كالثمن شرط، بإجماع علمائنا، كما عن التذكرة .

وعن الغنیة: العقد على المجهول باطل، بلا خلاف .

وعن الخلاف: ما یباع كیلا فلا یصح بیعه جزافا وإن شوهد، إجماعا .

وفی السرائر: ما یباع وزنا فلا یباع كیلا، بلا خلاف .

والأصل فی ذلك ما تقدم من النبوی المشهور .

وفی خصوص الكیل والوزن خصوص الأخبار المعتبرة: منها:

صحیحة الحلبی

[ عن أبی عبد الله علیه السلام ] : " فی رجل اشترى من رجل طعاما عدلا بكیل معلوم، وأن صاحبه قال للمشتری:

ابتع منی هذا العدل الآخر بغیر كیل، فإن فیه مثل ما فی الآخر الذی ابتعت؟ قال: لا یصلح إلا بكیل.

قال: وما كان من طعام سمیت فیه كیلا، فإنه لا یصلح مجازفة، هذا مما یكره من بیع الطعام " .

وفی روایة الفقیه: " فلا یصح بیعه مجازفة "