«الخلاف» كیتابیندا سَلَم بابیندا بئله دئییر: موشتری دئسه‌ «بو ایكی قولدان بیرینی و یا بو قوللاردان بیرینی سندن آلدیم» آلیش وئریش باطیلدیر. بونون باطیللیگینه بیزیم دلیلیمیز، مجهول اولماسیدیر و صحیح اولماماسی واجیبدیر. اوندان علاوه، قوللارین قیمتلری‌نین فرقلی اولدوغونا گؤره بو، غررلی بئیعدیر. اوندان علاوه شرعده بو بئیعین صحیحلیگینه دلیلیمیز یوخدور. البته بیز بو مسأله‌نی بئیعلر مسأله‌سینده قئید ائتدیك. و دئدیك كی ایكی قولدان بیرینی ساتماغی، بیزیم عالیملر صحیح بیلیبلر.

[ایكی قولدان بیری‌نین ساتماغینی صحیح بیلرسك ده] یالنیز او حدیثدن تبعیّت ائتمیشیك و باشقا ایكی عددی (قویونلاری و تورپاق ساحه‌سینی) اونا قیاس ائتمه‌میشیك.  بیتدی.

بئیعلر بابیندا قئید اولان سؤز بئله‌دیر: بیزیم اصحابیمیز روایت ائدیبلر ایكی قولدان بیرینی آلماق مسأله‌سینده، بو اساسدا كی موشتری هر هانسینی ایسته‌سه گؤرتوره بیلر، بئلنچی بئیع جاییزدیر. آما ایكی پارچادان بیری و یا ایكی قویوندان بیرینده روایت ائتمه‌ییبلر. سونرا دئییب: بیزیم دلیلیمیز: فیرقه‌میزین ایجماعسیدیر. (اصحابیمیز بونو ایكی قولدان بیری‌نین ساتماسیندا جاییز بیلیبلر.) بیر ده پیغمبرین (ص) بو سؤزو: مؤمینلر شرطلرینه باغلیدیلار. بیتدی.

هابئله یاخیندا «فخرالدین»ین سؤزونده گله‌جك كی مبیعی تشخیص وئرمه‌مك غرر گتیرر و غرری نهی ائتمك ده باطیللیك گتیرر ایجماعاً. (بو دا مجهول اولماسینی تصدیق ائدیر.)

بو سؤزلرین ظاهیری جهالتین صیدق ائتمه‌سیدیر. و نصّ اولمایان تقدیرده بو جهالتین تایی قادحدیر. (تأثیرلیدیر و بئیعی باطیل ائدیر.)

بلكه البتّه بیلدین كی جناب «حلّی» بئله بئیعی جاییز بیلن نصّی ردّ ائله‌دی. چونكی بو نصّ اومّتین ایجماعسی ایله موخالیف ایدی.

بیرینجی ویجهه‌نین كوبراسیندان (ایبهامین باطیللیگه سبب اولماسی) قئید ائتدیگیمیزدن، منع ائدن ویجهه‌لرین ایكینجی ویجهه‌سی‌نین دورومو دا بللی اولدو. (اونون دا ایشكالی وار.) نظرده توتدوغوم ایبهامین باطیل ائدیجی اولماسیدیر.

وعن الخلاف - فی باب السلم -: أنه لو قال: " أشتری منك أحد

هذین العبدین أو هؤلاء العبید " لم یصح الشراء.

دلیلنا: أنه بیع مجهول فیجب أن لا یصح، ولأنه بیع غرر لاختلاف قیمتی العبدین، ولأنه لا دلیل على صحة ذلك فی الشرع.

وقد ذكرنا هذه المسألة فی البیوع وقلنا: إن أصحابنا رووا جواز ذلك فی العبدین، فإن قلنا بذلك تبعنا فیه الروایة، ولم یقس غیرها علیها، انتهى.

وعبارته المحكیة فی باب البیوع هی: أنه روى أصحابنا أنه إذا اشترى عبدا من عبدین على أن للمشتری أن یختار أیهما شاء، أنه جائز، ولم یرووا فی الثوبین شیئا.

ثم قال: دلیلنا إجماع الفرقة، وقوله صلى الله علیه وآله وسلم: " المؤمنون عند شروطهم " ، انتهى.

وسیأتی أیضا فی كلام فخر الدین أن عدم تشخیص المبیع، من الغرر الذی یوجب النهی عنه الفساد إجماعا.

وظاهر هذه الكلمات صدق الجهالة وكون مثلها قادحة اتفاقا مع فرض عدم نص، بل قد عرفت رد الحلی للنص المجوز بمخالفته لإجماع الامة.

ومما ذكرنا من منع كبرى الوجه الأول یظهر حال الوجه الثانی من وجوه المنع، أعنی كون الإبهام مبطلا.