آما، محمد بن العیصین روایتی: «بیر كیشی دادمالی بیر شئی آلیر. اونو آلمامیشدان اوّل دادسین؟» امام بویوردو: «بلی، دادسین اونو آمّا بیر شئیی آلماق نیّتی اولماسا دادماسین». بو روایتده‌كی سؤال دادماغین جایزلیگیندندیر واجبلیگیندن یوخ. (سؤال سوروشان ایستیر بیلسین كی دادماق اولار یا یوخ؟)

اولسون كی بو مسأله‌ده بو نظرین عكسینی شیخ المفید، القاضی، سلّار، اب الصلاح و ابن حمزه‌یه نسبت وئریبلر. شیخ مفید «المقنعه» كتابیندا دئییب: «دادمالیلار و اییله‌مه‌لیلرین هامیسی كی امتحان ائله‌مكله خراب اولماز، قوخوسو ایله بللی اولان یاغلاری كیمی، قوخوسو ایله بللی اولان جور به جور عطرلر كیمی و دادماقلا بللی اولان جور به جور شیرنیلر كیمی. بونلاری امتحانسیز (دادیب اییله‌مه‌دن) ساتماق اولماز. امتحانسیز ساتیلسا بیع غیری-لازم اولار و ایكی طرفین خیار حقّی اولار. هر ایكیسی‌ده اونا راضی اولسا عیبی اولماز». بیتدی.

قاضی‌دا دئییب: «امتحان ائله‌مه‌میش ساتماق اولماز، امتحانسیز ساتیرسا یالنیز موشتری اونو ساتیجی‌یا قایتارماغا اختیاری وار».

سلّار، ابن الصلاح و ابن حمزه‌دن، امتحان تأثیرینده خراب اولونمایان شئیلر امتحانسیز ساتیلیرسا اولورسا بیعین مطلق اولاراق (خیارسیز) صحیح اولماماسی نقل اولوب. اونلار خیارا ایشاره ائتمه‌ییبلر. مفیدین خیارین هر ایكی طرفه و قاضی‌نین یالنیز مشتری‌یه عاید اولماسینی دئیَن كیمی.

وأما روایة محمد بن العیص: " عن الرجل یشتری ما یذاق، أیذوقه قبل أن یشتری؟ قال: نعم فلیذقه، ولا یذوقن ما لا یشتری " .

فالسؤال فیها عن جواز الذوق، لا عن وجوبه.

ثم إنه ربما نسب الخلاف فی هذه المسألة إلى المفید والقاضی وسلار وأبی الصلاح وابن حمزة.

قال فی المقنعة: كل شئ من المطعومات والمشمومات یمكن للإنسان اختباره من غیر إفساد له - كالأدهان المختبرة بالشم وصنوف الطیب والحلوات المذوقة - فإنه لا یصح بیعه بغیر اختباره ، فإن ابتیع بغیر اختبار كان البیع باطلا، والمتبایعان فیه  بالخیار فإن تراضیا

بذلك لم یكن به بأس، انتهى .

وعن القاضی: أنه لا یجوز بیعه إلا بعد أن یختبر، فإن بیع من غیر اختبار كان المشتری مخیرا فی رده له على البائع.

والمحكی عن سلار وأبی الصلاح وابن حمزة: إطلاق القول بعدم صحة البیع من غیر اختبار فی ما لا یفسده الاختبار من غیر تعرض لخیار للمتبایعین  كالمفید، أو للمشتری كالقاضی.