وتبعه الشهید الثانی، قال: لأنه نقله بغیر أمره
شهید ثانی اوندان تبعیّت ائدیب دئییر: «چونكی مشتری مبیعی ساتیجینین امری اولمادان داشیییب، هزینه اوچون اونا مراجعه ائتمهسینه وجهه یوخدور. [ادّعا ائتسن كی بورداكی دوروم اوغرولوق مالین ساتیشینداكی دورومون تاییدیر و] بورداكی مشتری، مبیعین استحقاقینا جاهل كیمیدیر (بیلمیردی مبیع اوغرولوق مالدیر) و نتیجهده توولاندیغی شئی اوچون مراجعه ائدر [و مشتری ساتیجیدان بوتون خسارتلری آلدیغی كیمی بوردا دا او جوردور. شهید ثانی دئییر یوخ بورا اوجور دئییل.] اوردا مشتری توولاندیغینا گؤره [بوتون هزینهلری] ساتیجیدان آلیر آما بوردا توولاماق یوخدور چونكی هر ایكیسیده جاهلدیلر». بیتدی.
[السید العاملی «مفتاح الكرامة» كتابیندا] بونا اعتراض ائدیب: «توولانماق یالنیز توولایانین بیلدیگی یئرلره مخصوص دئییل» (لازم دئییل كی بیری بیلَرَكدن توولاسین. اؤزو بیلمهسهده توولاماق صدق ائدر.)
بوردا بعضی اوستادلارین (كاشف الغطاء «القواعد»ه یازان «مخطوط» شرحینده) بعید بیلمهدیگی اوچونجو نظر ده وار: «بو هزینه هر ایكی تقدیرده ساتیجینین بوینونادیر. (ایستر باشدان باطل اولسون، ایستر خرابلیق كشف اولاندان سونرا.)
بو اوچونجو نظر، خرابلیغین آشكار اولدوغو آندا باطل اولماسی تقدیرده، بعیددیر. (چونكی او آندان باطل اولورسا مشتری اؤز ملكونو داشیییب و هزینهسینیده اؤزو وئرمهلیدیر.)
بونلار هامیسی مبیعین آلینان یئردن سیندیریلان یئره قدر داشیماغینین هزینهسینه گؤره ایدی.
وتبعه الشهید الثانی، قال: لأنه نقله بغیر أمره، فلا یتجه الرجوع علیه بها، وكون المشتری هنا كجاهل استحقاق المبیع حیث یرجع بما غرم، إنما یتجه مع الغرور، وهو منفی هنا، لاشتراكهما فی الجهل ، انتهى.
واعترض علیه: بأن الغرور لا یختص بصورة علم الغار.
وهنا قول ثالث نفى عنه البعد بعض الأساطین ، وهو: كونه على البائع على التقدیرین.
وهو بعید على تقدیر الفسخ من حین تبین الفساد.
هذا كله فی مؤونة النقل من موضع الاشتراء إلى موضع الكسر.
بؤلوم :
یازار : صمد كامران قراملكي